Энелер күнү: сандар жана фактылар

Басылмалардын датасы: 21.05.2023

Кыргыз Республикасынын Президентинин Жарлыгы менен 2012-жылдан тартып Энелер күнүн белгилөө бекитилген, ал жыл сайын май айынын үчүнчү жекшембисинде белгиленет. Кыска мөөнөткө карабай, бул майрам өз салтына ээ болууга жетишти. Бул күнгө жакын бала бакчаларда балдар өз кол чеберчиликтери менен ачык каттарды  жана белектерди, майрамдык концерттерди даярдашат.  Мектептерде энелер темасына арналган лекциялар, ар кандай жолугушуулар өткөрүлөт. Телекөрсөтүүдө бул майрамга арналган  берүүлөр көрсөтүлөт.

Энелер күнү үй-бүлө очогун сактоочуларга – энелерге таазим кылууга жана сый-урмат  көрсөтүүгө үндөйт.

Республикада 2023-жылдын 1-январына карата 2022-жылдагы эл каттоонун жыйынтыктарын эске алуу менен 3 млн. 357 миң аял бар же алар калктын жалпы санынын 50,6%ын түзөт. Мында шаар жерлеринде 1 млн. 286 миң аял (алардын жалпы санынын 36% дан ашыгы), айыл жерлеринде 2 млн. 271 миң аял (дээрлик 64%) жашаган.

2022-жылы республикада 15-55 жаштагы 150 миңден ашуун аял эне макамына ээ болушту.

Биринчи баласын төрөгөндөгү энелердин орточо жашы 23 жаштын тегерегин түзөт. Биринчи баласы төрөлгөндө жашы 21-22 жашты түзгөн эң жаш энелер Ош шаарында, ошондой эле Баткен, Ош жана Талас облустарында жашашат.

Аялдардын 27% жакыны биринчи жолу, ал эми 35% жакыны же дээрлик ар бир үчүнчү аял экинчи жолу эне болушат. 13% жакыны же дээрлик ар бир сегизинчи аял төрт же андан көп баланын энеси болушат.

2021-жылы мурунку жылга салыштырмалуу эгиз жана үч эм төрөгөндөрдүн саны азайганы байкалган. Алсак, 2021-жылы 1244 эгиз (2020-жылы - 1436) жана 7 үч эм (2020-жылы - 14) төрөлгөн.

Кыргыз Республикасынын Саламаттык сактоо министрлигинин маалыматтары боюнча төрөттөрдүн ортосундагы аралык эки жылдан аз убакытты түзгөн төрөттөрдөн балдардын төрөлүшүнүн үлүшү 32%дан ашкан, ал эми аралыгы үч жылды түзгөндөр 42%га жакындаган. Бирок изилдөөнүн маалыматтары күбөлөндүрүп тургандай, бала төрөөнүн эки жылдан аз аралыгы жана тез-тез төрөө аялдарда аз кандуулукту, ошондой эле кош бойлуулук жана төрөт учурунда кыйынчылыктарды жаратат.  

2000-жылдан бери Кыргызстанда төрөттүн өсүшү белгиленүүдө. 15-49 жаштагы бир аялга орто эсеп менен 3,0 бала туура келген, бул биздин өлкөдө калктын кеңири көбөйүшүн камсыз кылуу үчүн жетиштүү.

****

Республиканын маанилүү мамлекеттик маалыматтык тутуму болуп саналган Кыргыз Республикасынын улуттук маалыматтык-статистикалык тутуму рынок экономикасынын заманбап талаптарына жооп берет, мамлекеттик бийлик органдарын жана коомчулукту республиканын социалдык, экономикалык, демографиялык жана экологиялык абалы жөнүндөгү керектүү маалыматтар менен камсыздайт. Пайдалануучулар расмий статистиканын маалыматтарын жана тиешелүү метамаалыматтарды пайдаланууда алардын булагына шилтеме берүүгө милдеттүү (“Расмий статистика жөнүндө” Мыйзамдын 30-беренеси).

Интервью уюштуруу маселеси боюнча толук маалымат алуу үчүн төмөнкү дарекке кайрылыңыздар: Кыргыз Республикасынын Улутстаткомунун пресс-кызматы, тел.: + 996 (312) 625 747, e-mail: smi_nsc@stat.kg. Дареги: Фрунзе көчөсү, 374 (Т. Молдо көчөсү менен кесилишет).